9S wg HelpDiet w zgodzie z naturą - autorski program Joanny Czarneckiej - Baran.
Zasada 9S to moja propozycja zaleceń, które warto brać pod uwagę przy codziennym przygotowywaniu posiłków w celu przywrócenia równowagi organizmu. Dla kogo opracowałam te zalecenia? Przede wszystkim dla osób, które chcą przeciwdziałać chorobom, ale również dla lekarzy i dietetyków w celu szerzenia właściwych nawyków żywieniowych wśród chorych pacjentów, którzy się do nich zgłaszają. Opracowane przeze mnie zalecenia to zbiór cennych informacji dotyczących zdrowego i rozsądnego sposobu żywienia zarówno w chorobie dietozależnej, jak i profilaktyce żywieniowej dorosłych i dzieci. Moje zalecenia są odpowiedzią na brak kompletnych i wyczerpujących publikacji w tym zakresie. Proponowane zalecenia służą do przygotowywania i planowania codziennych posiłków w taki sposób, aby organizm ludzki poprzez spożywanie posiłków, które są przygotowywane według składowych 9S, odzyskał równowagę fizyczną, psychiczną i energetyczną. Poniżej opisane propozycje zaleceń są jedynie wstępem i zarysem materiałów, które opracowuję, i które mam zamiar w przyszłości wydać w formie elektronicznej. Nie są to zalecenia indywidualne, ale zastosowanie ich jest czymś w rodzaju propozycji zmiany dotychczasowego sposobu żywienia na lepsze. Jeśli podane zalecenia nie są zgodne z Twoimi przekonaniami, to widocznie nie są one dla Ciebie, ale nie oceniaj ich jeśli tego nie stosowałeś/łaś.
Składowe 9S:
Selektywnie skomponowane posiłki, to takie, które są zgodne z zasadami właściwego komponowania i przygotowania posiłków. Jestem zdania, że właściwie skomponowane i przygotowane potrawy to podstawa zdrowia. Przy tym zaleceniu kieruję się głównie fizjologicznymi funkcjami układy pokarmowego i biologicznym zegarem organizmu. Przez właściwe komponowanie posiłków możemy odciążyć zarówno przewód pokarmowy, układ hormonalny, enzymatyczny, oraz przywrócić równowagę organizmowi, w którym występują niedomagania. Pamiętajmy, że tak naprawdę choruje cały organizm, nie ma czegoś takiego jak chora nerka, chore serce, chora trzustka, chory żołądek... Niewłaściwie skomponowane posiłki przyczyniają się w znacznej mierze do powstawania stanów zapalnych.
Strawne posiłki, to takie, które organizm właściwie zakwalifikuje, strawi i wchłonie. Te zalecenie jest ściśle powiązane z pierwszym, ale tu podkreślam jeszcze jedną ważną kwestię, która dotyczy zadbania o układ pokarmowy i wydalniczy. Tylko właściwie funkcjonujący układ pokarmowy jest w stanie wszystko strawić i wchłonąć tak, aby organizm miał pożytek z pożywienia, który mu dostarczamy. Jeśli układ pokarmowy niedomaga, to nawet najlepszej jakości produkty właściwie skomponowane, nie do końca spełnią swoją rolę. Właściwe komponowanie posiłków przyczynia się w znacznej mierze do właściwego funkcjonowania tego układu. Sprawny układ wydalniczy chroni organizm przed zatruciem, które może nastąpić poprzez wtórne wchłanianie toksyn, oraz gniciem niestrawionych resztek w jelitach. Bardzo często dieta lekkostrawna ma zbawienny wpływ na organizm, a indywidualnie dobrana potrafi być naprawdę bardzo smaczna. Na poprawę strawności w diecie ma wpływ wiele czynników, takich jak dobór produktów, ale również sposób przygotowania posiłków, dlatego dobry dietetyk w swojej poradzie powinien zamieścić również wskazówki dotyczące przygotowania posiłków (ewentualne metody obróbki wstępnej i termicznej, przyprawy, konsystencja, zamienniki...). Nie sposób w tym punkcie nie wspomnieć o problemie właściwego zakwaszenia żołądka i braku równowagi hormonalnej.
Smaczne, codzienne posiłki powinny być smaczne, estetycznie podane, potrawy powinny oddziaływać na zmysły wzroku, węchu, smaku, istotna jest również konsystencja. W dobrze skomponowanym jadłospisie indywidualnym nie ma miejsca na produkty i potrawy nielubiane. Stosowanie zamienników to dobre rozwiązanie, które zapewnia satysfakcję ze spożywanych dań. Pamiętajmy, że jeśli dany produkt budzi naszą awersję, to nie będzie on właściwie strawiony i tym samym może nie zostać należycie wchłonięty, a co za tym idzie dana osoba będzie się źle czuła, bo obciąży swój układ pokarmowy, czyli zostanie zaburzona równowaga całego organizmu. Inną kwestią jest to, że niesmaczny jadłospis nie będzie przestrzegany, oraz będzie częściej dochodziło do łamania zaleceń dietetycznych, nawet tych najlepszych. Dieta, a właściwie zdrowy sposób odżywiania (lepsze stwierdzenie) powinien być przyjemnością, a nie karą i przymusem. Dodatkowo rezygnacja z glutaminianu sodu (wzmacniacz smaku) przyczynia się do uwrażliwienia kubków smakowych na naturalnie smaczne produkty. I tu co niektórzy uczą się na nowo pewnych smaków - to również jest proces, który dla jednych wymaga czasu, a innym przychodzi łatwo. Wszystko zależy od stopnia zatrucia organizmu, im mniej zatruty organizm tym odczuwalność smaków jest lepsza. Wprowadzenie do jadłospisu produktów naturalnych jest detoksem całego organizmu.
Sycące - na diecie nie należy głodować, dokuczliwe uczucie głodu to najczęstszy powód, dla którego zdrowe żywienie jest przerywane, co w rezultacie prowadzi do przejadania się i powrotu do poprzedniej masy ciała, a nawet jeszcze większego wzrostu masy ciała. To rodzi niechęć i frustrację do zdrowego sposobu odżywiania. Nadmierne przejadanie się niezdrowymi produktami prowadzi w konsekwencji do zaburzeń odżywiania (bulimia, anoreksja, ortoreksja). I tu warto pokreślić, że produkty przetworzone, z racji braku wartościowych składników, nie są w stanie nas nasycić, co jest zupełną przeciwnością produktów nieprzetworzonych, nimi szybciej się najemy bo dostarczymy organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje do właściwego funkcjonowania. Odżywiony organizm nie domaga się jedzenia, nie kumuluje nadmiaru tkanki tłuszczowej i dlatego liczenie kalorii jest niepotrzebne. Właściwie skomponowane posiłki dopuszczają takie ilości jedzenia, aby odczuwać sytość. Zaobserwowałam równie, że jeśli organizm wysyci się potrzebnymi składnikami, to automatycznie przestaje się domagać dużych ilości jedzenia. Z czasem podopieczni sami się dziwią, że nie potrzebują tyle jedzenia co na początku. Moje jadłospisy nie opierają się na wyliczeniach wartości kalorycznych, gramaturze (jedynie w specjalnych schorzeniach jak dieta ketogenna, która wspomaga leczenie padaczki lekoopornej). Bazuję na jakości produktów (potraw), a nie ilości. Wierzę w mądrość organizmu, który podpowiada nam ile należy jeść. Aby dobrze odczytywać sygnały organizmu, dotyczące tego, co powinniśmy zjeść, należy wykluczyć wszelkie produkty przetworzone, które upośledzają właściwy odbiór tych sygnałów.
Stabilne składem, tzn. że dla każdego podopiecznego oprócz indywidualnego planu żywieniowego i przepisów kulinarnych, tworzę stabilny szkielet, który umożliwi w przyszłości samodzielne komponowanie posiłków nie tylko dla siebie, ale i najbliższych. Ilość przekazanych materiałów ze wskazówkami daje ogrom skondensowanej praktycznej wiedzy, dzięki czemu podopieczny śmiało może dać sobie radę w codziennej praktyce. Istotną kwestią tego zalecenia jest to, że jadłospis powinien pozostawiać podopiecznemu margines w dobieraniu produktów, w komponowaniu potraw, czyli ustalamy stabilny szkielet i dodajemy możliwość modyfikacji. Przygotowane tabele i diagramy w przejrzysty i obrazowy sposób pokazują jak samodzielnie bezbłędnie skomponować potrawę, posiłek, i cały jadłospis zgodnie z powyższymi i poniższymi zaleceniami.
Surowe, z moich obserwacji wynika, że w ostatnich latach znacznie spadła ilość spożywanych produktów w formie surowej, co bezpośrednio ma związek z niedoborami głównie witamin i minerałów. W procesie obróbki cieplnej ginie bezpowrotnie bardzo dużo witamin, których jak pokazują badania i tak jest znacznie mniej w warzywach i owocach z powodu wyjałowienia gleby i stosowania środków ochrony roślin. Wiadomym jest, że niektórych produktów organizm nie strawi i nie przyswoi bez poddania ich obróbce cieplnej, ale istnieje wiele produktów roślinnych, które po właściwym przygotowaniu można ze smakiem zjeść na surowo. W celu zwiększenia ilości przyjmowanych surowych produktów opracowałam przepisy na surowe dania, zarówno śniadania, obiady, jak i kolacje. Zachęcam do spożywania żywności możliwie na surowo, ale również o znikomym stopniu jej przetworzenia, celem poprawy strawności w różnych chorobach, gdzie układ pokarmowy nie jest do końca sprawny. Istotną kwestią w spożywaniu produktów na surowo jest stopień jego rozdrobnienia, czyli podawanie produktu w formie świeżego wyciskanego soku, smopchy, koktajli, zup kremów, past...
Szybkie w przygotowaniu, żyjemy w takich czasach, gdzie na przygotowanie posiłków nie pozostaje zbyt wiele czasu... Ale czy tak faktycznie jest? Nie do końca, ponieważ czasami zbyt dużo czasu zajmuje nam oglądanie telewizji, śledzenie forów społecznościowych itp... Zaproponowane jadłospisy nie wymagają od podopiecznego dużego nakłady pracy, ponieważ są proste w przygotowaniu. Warto pamiętać, że wykwintne potrawy nie zawsze są dla naszego organizmu bezpieczne, strawne, czy nawet zdrowe. Warto uczciwie się przed sobą przyznać ile tak naprawdę czasu spędzamy na nie zawsze konieczne patrzenie się w ekran, zamiast sobie i bliskim coś pysznego przygotować.
Samodzielnie przygotowanie potraw i kosmetyków, ta zasada wiąże się bezpośrednio z powyższą, ale pragnę podkreślić jeszcze jedną istotną kwestię dotyczącą wyrobienia nawyku czytania składu na opakowaniach. Dodatki do żywności są tak naprawdę wszechobecne wszędzie, dlatego nie należy się kierować naturalnie wyglądającym opakowaniem i chwytliwymi stwierdzeniami, które po zaznajomieniu się ze składem w żaden sposób się do tego nie odnoszą. W tej sytuacji zalecam podejrzliwość i nieufność. Oczywiście nie na wszystko mamy wpływ, ale warto zadać sobie trochę trudu w zdobywaniu dobrej jakości żywności. Jeśli mamy dostęp do nieprzetworzonej żywności, to samodzielne przygotowanie posiłków w domu będzie czystą przyjemnością. Jeśli nie mamy na razie dostępu do tego typu produktów, to wybierajmy produkty nieprzetworzone, zamiast np. gotowych surówek, czy innych, pozornie, wyglądających na zdrowe dania. Najprostsza przygotowana w domu potrawa będzie zdecydowanie lepsza od gotowców, które zawierają polepszacze smaku i inne niechciane dodatki. Tu warto wspomnieć o kosmetykach, które również mamy w domu, wystarczy się rozejrzeć i można z prostych składników wykonać naturalne kosmetyki.
Systematyczne stosowanie zaleceń, proponowane zalecenia są dobierane do danej osoby, czyli do jej stanu fizjologicznego i psychicznego, oraz charakterologicznego każdego podopiecznego. Zalecenia obejmują dodatkowo informacje np. o ilości posiłków w ciągu dnia, listę produktów wskazanych, przeciwskazanych, oraz dopuszczanych okazjonalnie, wskazówki dotyczące ewentualnej naturalnej suplementacji. Systematyczne wprowadzanie zmian pozwala przygotować do nich organizm w łagodny sposób. Zbyt szybkie wprowadzenie nawet najlepszych zmian nie jest dobrym rozwiązaniem dla każdego. Nieumiejętne ich wprowadzanie może doprowadzić do pojawienia się problemów trawiennych, wynikających np. z braku pewnych enzymów trawiennych, lub ich zmniejszonej ilość.
Materiały będą systematycznie aktualizowane.
Opracowała: Dietetyk Joanna Czarnecka - Baran
HelpDiet dietetyk
1.
Komentarze
Prześlij komentarz